15 jaar Outreach De Steiger: Mobiele zorg die blijft bewegen.

Wat als een opname méér kapot maakt dan heel maakt? Wat als ‘moeilijk gedrag’ eigenlijk een noodkreet is die niemand nog hoort? Vijftien jaar geleden stelde de FOD Volksgezondheid zichzelf die vragen en lanceerde ze een oproep om mobiele interventieteams op te richten voor (jong)volwassenen met een verstandelijke beperking en psychische problemen. In Oost-Vlaanderen leidde dat tot de geboorte van Outreach De Steiger, een gedeeld pilootproject van Zorggroep Guislain en PC Karus.

Fast forward naar 2025: Outreach bestaat 15 jaar en vierde dat met een feestelijke en reflectieve namiddag samen met verwijzers, collega’s en medewerkers van Zorggroep Guislain. Niet om terug te blikken vanuit nostalgie, maar om het kompas bij te stellen richting toekomst.

“Het idee achter Outreach is simpel, maar revolutionair: zorg verlenen in de leefomgeving van mensen, niet erbuiten,” vertelt Leen De Neve, coördinator van Outreach De Steiger. “Voor onze doelgroep – mensen met een verstandelijke beperking en bijkomende psychiatrische problemen – is een ziekenhuisopname vaak een breuklijn. Het maakt hen onveiliger, niet stabieler. En na die opname blijft de omgeving vaak met lege handen achter.”

Daarom werkt het Outreach-team radicaal contextgericht. Geen wachtlijsten, geen standaardoplossingen, wél maatwerk en betrokkenheid. Leen schetst een concreet voorbeeld: een man van 45, met een matig verstandelijke beperking en autisme, wordt aangemeld door zijn voorziening. Zijn gedrag wordt dreigend, begeleiders voelen zich onveilig, ouders begrijpen elkaar niet meer. “In zo’n situatie starten wij met gesprekken. We luisteren naar élke betrokkene: ouders, begeleiders, familie. We observeren in de context, brengen het levensverhaal in kaart, graven onder het gedrag. Want gedrag is de buitenkant. Onze job is de binnenkant begrijpen.”

Daaruit volgt een holistische beeldvorming die een brug slaat tussen verleden, behoeften, trauma’s en de ondersteuning die vandaag nodig is. Geen pasklaar antwoord, maar wel concrete handvaten – op maat van de cliënt én zijn omgeving.

De methodiek is diepgaand én duurzaam. Outreach De Steiger werkt volgens een aantal methodische bouwstenen die doorheen 15 jaar steeds meer verfijnd zijn:

• Brede beeldvorming met focus op levensverhaal, context en relaties
• Emotionele ontwikkeling als leidraad in plaats van diagnose
• Coaching van de omgeving om patronen te doorbreken
• Het buitenstaanderperspectief als spiegel voor begeleiders en ouders

Maar dat is nog niet alles. Leen wijst ook op parallelle processen: “Gedrag van cliënten roept veel op – angst, onmacht, frustratie – en die emoties sluipen onbewust door naar het hele systeem: familie, begeleiding, management. Wij willen ook dáár op werken.”

De volgende 15 jaar? Die staan voor verbinding en verdieping. Het team wil actief bruggen blijven bouwen tussen sectoren die zelden op elkaar afgestemd zijn. Tegelijk wil Outreach De Steiger haar opgebouwde expertise blijven delen, inzetten op navorming en inhoudelijke versterking van collega’s op het terrein.

“Onze doelgroep valt nog te vaak tussen de mazen van het net. Wij willen met Outreach De Steiger blijven aantonen dat complexe zorg niet onmogelijke zorg is – zolang je bereid bent te kijken, te luisteren en te blijven zoeken.”