Attachment Based Family Therapy (ABFT): implementatie en adaptatie van een evidence-based behandelmodel in een residentiële setting voor jongvolwassenen

Onderzoeksdoelen: Jongvolwassenheid als ontwikkelingsfase is een kwetsbare periode.  Een psychiatrische problematiek maak deze periode complexer. Behandeling moet dan even complex zijn dan de noden van deze specifieke patiëntengroep. Gehechtheidsgebaseerd werken geeft hier een deel van het antwoord op.

Een klinische sample van jongvolwassenen in psychiatrische opname de impact van nieuwe leerervaringen met zorg van primaire en professionele zorgfiguren op de mate van gehechtheid-gerelateerde angst en vermijding van zorgvragers naar primaire en professionele zorgfiguren en de mate van psychopathologie bij zorgvragers in kaart te brengen. Tevens is het opzet om na te gaan hoe de mate van identiteitsconfusie zich hierin situeert. 

Onderzoeksvragen: De studie betreft 4 onderzoeksvragen: (1) hoe hangen de mate van gehechtheid-gerelateerde angst en vermijding naar zorgfiguren, de mate van identiteitsconfusie en de mate van psychopathologie bij jongvolwassenen bij aanvang van een psychiatrische opname, samen, (2) hoe hangt bij jongvolwassenen in psychiatrische opname de mate van gehechtheid-gerelateerde angst en vermijding naar primaire en naar professionele zorgfiguren samen, (3) hoe hangt het opdoen van nieuwe leerervaringen met zorg bij jongvolwassenen in psychiatrische opname, samen met de mate van gehechtheid-gerelateerde angst en vermijding naar zorgfiguren, de mate van identiteitsconfusie en de mate van psychopathologie, (4) speelt de mate van identiteitsconfusie versus -integratie een mediërende of modererende rol in de impact van nieuwe leerervaringen met zorg op de mate van psychopathologie.

Methode: Deze studie is exploratief van aard. Er is omwille van de aard van de setting, geen controleconditie in te bouwen en heel wat ruis op het vlak van beïnvloedende factoren. Alle gegevens zullen dan ook met de nodige voorzichtigheid geïnterpreteerd worden en causale verbanden kunnen niet gelegd worden. De studie is retrospectief. Deelnemers tekenden op het moment van een eerste afname het Informed Consent Formulier (ICF). Er werden 125 respondenten bevraagd.

Resultaten: Dit onderzoek stelt duidelijk dat we als hulpverleners een zeer belangrijke rol en taak hebben op te nemen; wij kunnen voor jongvolwassen residentiele patiënten ad-hoc gehechtheidsfiguren zijn, en hen leren in een vertrouwde omgeving zich kwetsbaar op te stellen naar de ander, om van hier uit terug stappen te zetten naar de buitenwereld. Vertrouwen opdoen in de professionele hulpverlener nemen jongeren mee in hun zelfbeeld en in de omgang met anderen. Ze nemen dit minder mee naar de ouders dan verwacht, maar gezien hun primaire leer- en leefcontext de ‘peers’ zijn biedt dit ook mogelijkheden. 

Dit onderzoek is begonnen met het leren en implementeren van een behandelmethodiek (ABFT) en op basis daarvan het creëren van een model om als team gehechtheids-sensitief te handelen naar jongeren en hun context.

Discussie & conclusie: Een succesvolle behandeling met blijvende verandering kan gebeuren in een therapielokaal, gedurende één of meerdere uren in de week. Wordt deze therapie ingebed in een therapeutisch kader dat complementair is, vergroot dit enkel de invloed en slagkracht van ons, de ad-hoc attachment figuren.